Jan Wolkers. 's Mans "Terug naar Oegstgeest" en "Een roos van vlees" waren mijn introductie tot de Nederlandse literatuur en tot het vrijgevochten gedachtengoed van de schrijver. Wolkers behoorde tot de 'grote vier' van de na-oorlogse Nederlandse literatuur. Op de hogere schavotten stonden Reve, Hermans en Mulisch. Enkel de laatste heeft me nooit kunnen bekoren. Hoedanook, Wolkers won het qua rock 'n roll gehalte met gemak van de drie anderen. In zijn romans bleek steeds een grote sympathie voor de natuur en in het bijzonder katten. Hoe hij in 'Een Roos van Vlees' zijn liefde voor zijn poes Samuel beschrijft is hartverwarmend. Eveneens tapte hij ook gretig uit het zelfde vaatje als Jan Cremer. Sex en vuile praat waren hem dan ook niet vreemd. Meer aanzet tot lezen heeft een jeugdige puistenkop niet nodig... Maar Wolkers was ook dreiging. Hij had dan ook een blik in zijn ogen die ingehouden razernij deed vermoeden. Razernij die hij dikwijls manifesteerde in zijn strijd tegen de burgerlijkheid en de bureaucratie. Zo weigerde hij in het verleden tal van prestigieuze prijzen enkel en alleen omdat hij niet wilde deelnemen aan de poppenkast en de hypocrisie binnen de literaire beau monde. Waarvoor hulde.
Vanavond was Wolkers te zien in een aflevering van de uitstekende docu-reeks 'Profiel'. We zagen een oud grijs mannetje schuifelen door zijn tuin. De man met de zeis schuifelde duidelijk achter hem aan. Geen dreigende blik meer. Geen vuile praat. Wel schoonheid. Wel bezinning. De schrijver blijkt nog steeds scherp van geest en ad rem. Alleen fysiek bemerkte je een ver gevordere aftakeling. Hij las een zelfgeschreven gedicht voor dat de zinsnede "een voetafdruk die geen echo achterlaat" bevatte. Dat was zijn kijk op het leven. Geen franjes, geen gedoe, geen spijt, geen eeuwigheid. Een voetafdruk die geen echo achterlaat.
No comments:
Post a Comment